Bệnh mất ngủ có chữa được không? Phản hồi chính thức từ chuyên gia đầu ngành

Bệnh mất ngủ hay tình trạng rối loạn giấc ngủ ngày càng phổ biến và ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống của khổ chủ. Vì sao có nhiều trường hợp càng chữa trị lại càng khó ngủ, hay thậm chí là lệ thuộc vào thuốc.

Vậy bệnh mất ngủ có chữa được không?  Các thắc mắc sẽ được chuyên gia OTiV giải đáp trong bài viết sau đây.

Nguyên nhân gây ra tình trạng mất ngủ?

Mất ngủ thường không tự khởi phát khi cơ thể khỏe mạnh, mà tình trạng này thường là hậu quả của những bất thường của cơ thể hoặc bị tác động bởi các yếu tố bên ngoài như:

• Căng thẳng: Khi lo lắng về công việc, tài chính hoặc gia đình có thể khiến tâm trí căng thẳng vào ban đêm, khó vào giấc ngủ. Các sự kiện căng thẳng hoặc quan trọng trong cuộc sống cũng có thể dẫn đến chứng mất ngủ.

• Thay đổi múi giờ, thay đổi chỗ ngủ: Nhịp sinh học của cơ thể thay đổi chậm so với lịch trình di chuyển của bạn. Đây là lý do làm gián đoạn giấc ngủ phổ biến ở nhiều người.

• Thói quen ngủ không khoa học: Đi ngủ quá khuya, ngủ không đều đặn, ngủ trưa dài, tham gia hoạt động kích thích thần kinh trước khi ngủ (như chơi game, nghe nhạc sôi động, xem một bộ phim hài… ), không gian phòng ngủ không thoải mái, sử dụng giường để làm việc, xem TV… đều ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ..

• Ăn quá no vào buổi tối có thể khiến bạn cảm thấy không thoải mái khi nằm. Nhiều người có vấn đề dạ dày bị ợ chua, trào ngược axit và thức ăn từ dạ dày lên thực quản sau khi ăn, khiến giấc ngủ bị gián đoạn.

• Tác dụng phụ của thuốc chữa bệnh: Nhiều loại thuốc điều trị bệnh có thể cản trở giấc ngủ, ví dụ như thuốc chống trầm cảm, thuốc điều trị bệnh hen suyễn, thuốc huyết áp, thuốc giảm đau, thuốc trị dị ứng và cảm lạnh…

• Bệnh mạn tính: Người bị ung thư, tiểu đường, bệnh tim, hen suyễn, bệnh Parkinson và bệnh Alzheimer… thường dễ bị mất ngủ hơn.

• Các rối loạn liên quan trong khi ngủ. Chứng ngưng thở khi ngủ khiến bạn đột ngột tỉnh giấc vì khó thở. Ngoài ra, hội chứng chân không yên cũng gây ra cảm giác khó chịu ở chân, điều này có thể khiến bạn không thể ngủ được.

• Caffeine, nicotine và rượu: Các loại đồ uống như cà phê, trà, cola và những thức uống chứa caffein khác được xem là chất kích thích. Nếu uống vào buổi chiều muộn hoặc buổi tối có thể khiến bạn khó ngủ. Trong thuốc lá có chứa độc tố Nicotine – chất kích thích khiến bạn tỉnh táo. Rượu khi uống vào sẽ tạo cảm giác buồn ngủ nhẹ nhưng sau một thời gian, rượu sẽ khiến cơ thể nóng bức, khát nước, buồn đi vệ sinh… và khiến bạn thức giấc giữa đêm…

• Lão hóa: Khi cơ thể ngày càng già đi, giấc ngủ thường trở nên “xa xỉ”. Chỉ cần có những tiếng ồn nhỏ hoặc sự thay đổi trong căn phòng cũng làm bạn thức giấc.

• Thiếu hoạt động thể chất cũng có thể cản trở giấc ngủ ngon. Bạn càng ít vận động, càng có xu hướng chợp mắt vào ban ngày, điều này có thể cản trở giấc ngủ vào ban đêm.

Trằn trọc, nhắm mắt nhưng không ngủ được là biểu hiện điển hình của chứng mất ngủ

Trên đây là những nguyên nhân phổ biến gây ra mất ngủ hoặc rối loạn giấc ngủ nói chung. Ở một số người, mất ngủ còn xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác tùy vào cơ địa, vì vậy cần xác định được nguyên nhân cụ thể để đưa ra biện pháp chữa trị phù hợp.

Những ảnh hưởng của mất ngủ với sức khỏe

Mất ngủ vài ngày rồi khỏi là vấn đề không đáng lo ngại, cơ thể có thể tự phục hồi và bạn có thể ngủ ngon trở lại. Thế nhưng, khi mất ngủ diễn ra “nhiều tập”, kéo dài vài tuần đến vài tháng sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và nhiều hệ lụy khác.

Các tác hại ngắn hạn của mất ngủ được biết đến bao gồm:

• Buồn ngủ nhiều vào ban ngày

• Giảm khả năng tập trung dẫn đến năng suất công việc thấp, học tập giảm sút

• Khả năng phản ứng chậm trước các tình huống quen thuộc hoặc nguy hiểm

• Rối loạn sức khỏe thần kinh như trầm cảm, rối loạn lo âu, lệ thuộc các chất kích thích

• Dễ nổi nóng và căng thẳng: Thiếu ngủ có thể khiến bạn cảm thấy thất thường và dễ xảy ra xung đột với người khác.

Ngủ gà ngủ gật vào ban ngày là biểu hiện thường gặp của người bị mất ngủ

Ảnh hưởng lâu dài và các biến chứng nguy hiểm:

• Suy giảm trí nhớ: Thiếu ngủ có thể ảnh hưởng đến khả năng ghi nhớ, suy nghĩ và xử lý thông tin của bạn.

• Tăng nguy cơ mắc các bệnh như huyết áp cao, bệnh tim, đột quỵ, bệnh tiểu đường hoặc kháng insulin, chứng ngưng thở lúc ngủ, béo phì, trầm cảm và lo âu, rối loạn tâm thần…

Bệnh mất ngủ có chữa được không?

Bất kể bạn ở độ tuổi nào, khi mất ngủ nhiều ngày sẽ lo lắng với câu hỏi mất ngủ có chữa được không? Nhưng, bạn có thể yên tâm vì bệnh mất ngủ thường có thể điều trị được. “Chìa khóa” để chữa trị mất ngủ thành công là bắt đầu từ những thay đổi trong thói quen sinh hoạt hàng ngày, giải quyết các nguyên nhân cơ bản gây ra mất ngủ và kết hợp các thành tựu khoa học.

Chữa bệnh mất ngủ như thế nào hiệu quả?

Từ xa xưa, mất ngủ đã được xem là một bệnh lý, vì vậy đã có nhiều bài thuốc chữa trị ra đời. Các phương thuốc chữa mất ngủ thường rất đa dạng, từ Đông y, Tây y cho đến các giải pháp khoa học hiện đại.

Điều trị bằng Đông Y

Một số phương pháp điều trị mất ngủ trong Đông y được áp dụng rộng rãi là:

• Châm cứu: Có một số quan niệm cho rằng châm cứu có thể có lợi cho những người bị mất ngủ. Tuy nhiên, châm cứu cần được thực hiện bởi bác sĩ có chuyên môn, am hiểu huyệt đạo, không nên tự ý thực hiện tại nhà.

Sử dụng thảo dược: Các loại thảo mộc như cây nữ lang, cây lạc tiên, tâm sen… thường được sử dụng cùng với châm cứu để điều trị chứng mất ngủ và các vấn đề về rối loạn giấc ngủ.

Châm cứu giúp kích thích các huyệt đạo bên trong cơ thể, giúp máu huyết lưu thông lên não tốt hơn

Chữa trị mất ngủ bằng liệu pháp hành vi nhận thức

Trong một số trường hợp, người bệnh không muốn điều trị mất ngủ bằng bất kỳ loại thuốc nào. Lúc này, có thể tham khảo liệu pháp hành vi nhận thức (CBT) đặc biệt được thiết kế cho những người bị chứng mất ngủ.

Với liệu pháp này, người bệnh sẽ trò chuyện vấn đề của mình với bác sĩ tâm lý hoặc nhà trị liệu, nhờ đó sẽ giải tỏa tâm lý, phát triển niềm tin và hành vi tích cực, giải quyết các vấn đề liên quan đến thử thách trong đời sống cá nhân.

CBT phù hợp cho những người bệnh bị rối loạn giấc ngủ do trầm cảm, rối loạn lo âu, ám ảnh cưỡng chế, gặp hội chứng ám ảnh cưỡng chế, rối loạn cảm xúc, phụ thuộc vào chất kích thích…

Điều trị bằng Tây y

Trong Tây y, mất ngủ thường được cải thiện bằng 2 cách:

• Dùng thuốc ngủ kê đơn: Những loại thuốc kê đơn thường mang lại tác dụng nhanh nhưng thường không được phép sử dụng lâu dài. Chỉ có một số loại được dùng theo toa nhưng cũng chỉ ở mức giới hạn như: Eszopiclone (Lunesta), Ramelteon (Rozerem), Zaleplon (Sonata), Zolpidem (Ambien, Edluar, Intermezzo, Zolpimist). Thuốc ngủ kê đơn có thể kèm tác dụng phụ như gây cảm giác buồn bã vào ban ngày và tăng nguy cơ té ngã, lệ thuộc thuốc.

• Thuốc hỗ trợ giấc ngủ không kê đơn: Thuốc ngủ không kê đơn thường chứa thành phần kháng histamin có thể khiến bạn buồn ngủ, tuy nhiên cũng không nên sử dụng thường xuyên. Một số loại thuốc không kê đơn có thể có tác dụng phụ như chóng mặt, hay quên, suy giảm nhận thức và khó đi tiểu, có thể nặng hơn ở người lớn tuổi.

Theo PGS.TS Nguyễn Văn Liệu: “Không ít người vì khó ngủ đã tìm tới các loại thuốc ngủ, thuốc an thần như là biện pháp tức thời để trị mất ngủ. Tuy nhiên, đây không phải biện pháp can thiệp từ gốc. Nếu lạm dụng thuốc an thần để gây ngủ, sẽ làm phá vỡ chu trình thức – ngủ tự nhiên; có thể gây nghiện hoặc lệ thuộc thuốc; dễ biến mất ngủ thành căn bệnh mạn tính, ngoài ra còn gây nhiều tác dụng phụ cho các cơ quan khác như gan, thận…”

Vì vậy, khi bị mất ngủ không rõ lý do, bạn cần chủ động tìm hiểu nguyên nhân để từ đó có giải pháp chữa trị mất ngủ phù hợp. Tránh tự ý sử dụng thuốc hoặc phương pháp chữa trị chưa được nghiên cứu rõ ràng.

Các giải pháp hỗ trợ giấc ngủ tốt hơn

Có nhiều yếu tố làm cản trở giấc ngủ, từ căng thẳng công việc, áp lực kinh tế, trách nhiệm gia đình đến các bệnh lý mắc phải… Tuy nhiên, bạn có thể kiểm soát phần nào các yếu tố ảnh hưởng đến giấc ngủ, bắt đầu từ việc thay đổi các thói quen sinh hoạt hàng ngày và bổ sung các dưỡng chất chuyên biệt cho não bộ.

Bổ sung dưỡng chất bổ não và chống tác nhân gây mất ngủ

Theo các chuyên gia, mất ngủ là do sự tăng sinh quá mức của gốc tự do – hình thành từ stress, ô nhiễm môi trường, rượu bia, hút thuốc lá… Các gốc tự do này sẽ tấn công liên tục lên các tế bào não, gây co mạch và làm tổn thương mạch máu, nguy cơ tạo mảng xơ vữa, cục huyết khối cản trở máu và oxy lên não, gây ra mất ngủ, khó ngủ.

Chính vì vậy, nên tăng cường dưỡng chất chuyên biệt cho não bộ và trang bị thêm giải pháp chống gốc tự do thay vì sử dụng thuốc ngủ liên tục hay các biện pháp chữa trị tạm thời.

Hiện nay, viên uống bổ não OTiV với bộ đôi dưỡng chất quý là Blueberry (chiết xuất Việt quất) và Ginkgo Biloba (chiết xuất Bạch quả), có tác dụng kép vừa chống gốc tự do, ngăn ngừa hình thành mảng xơ vữa, vừa giúp tăng tuần hoàn não, từ đó hỗ trợ cải thiện mất ngủ, giúp ngủ sâu hơn, thức dậy tỉnh táo và cải thiện chất lượng cuộc sống

OTiV – viên uống bổ não hỗ trợ cải thiện mất ngủ được các chuyên gia hàng đầu khuyên dùng

Ngoài ra, khi bổ sung mỗi ngày 1 viên OTiV, bạn còn có thể tăng cường trí nhớ, duy trì não bộ khỏe mạnh, hỗ trợ giảm đau đầu, stress…

Duy trì lịch ngủ-thức cố định

Một người trưởng thành cần ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi ngày. Và nên lập thời khóa biểu cho giấc ngủ, tức là đi ngủ và thức dậy vào cùng một giờ mỗi ngày, kể cả cuối tuần.

Nếu bạn không ngủ được trong vòng khoảng 20 phút sau khi đi ngủ, hãy rời khỏi phòng ngủ và làm điều gì đó thư giãn đầu óc. Tìm đến việc đọc sách hoặc nghe nhạc nhẹ nhàng. Sau đó, trở lại phòng ngủ khi bạn buồn ngủ.

Quan tâm đến chế độ ăn và uống hàng ngày

Đừng đi ngủ ngay khi bụng đói hoặc ăn quá no. Tránh các thực phẩm chứa chất kích thích như thuốc lá, cafe và rượu… Nên ăn bổ sung các loại cá béo, trái cây tươi và mọng, bông cải xanh, hạt bí ngô, hạt hạnh nhân, macca… vào chế độ ăn uống hàng ngày.

Chuẩn bị không gian ngủ yên tĩnh

Nên giữ cho không gian ngủ tối và yên tĩnh. Tránh tiếp xúc với ánh sáng vào buổi tối, vì có thể khiến bạn khó đi vào giấc ngủ hơn. Tránh xa các thiết bị điện tử hoặc không xem màn hình phát sáng (tivi, điện thoại, máy tính) kéo dài gần giờ đi ngủ.

Thực hiện các biện pháp thư giãn trước khi đi ngủ, chẳng hạn như tắm nước ấm, massage, nghe nhạc êm dịu… có thể thúc đẩy giấc ngủ ngon hơn.

Không gian ngủ thoải mái giúp tinh thần thư giãn và dễ ngủ hơn

Hạn chế ngủ trưa quá lâu

Ngủ trưa dài (hơn 30 phút) có thể làm bạn khó ngủ vào ban đêm. Vì vậy, nếu đang gặp tình trạng khó ngủ hoặc mất ngủ, bạn có thể hạn chế ngủ trưa hoặc không nên ngủ để có một giấc ngủ ngon hơn vào ban đêm.

Tích cực vận động vào ban ngày

Tham gia các hoạt động thể chất ban ngày có thể thúc đẩy giấc ngủ ngon hơn. Tuy nhiên, tránh tập luyện cường độ mạnh sát giờ đi ngủ, vì chúng sẽ khiến bạn tỉnh táo hơn, khó đi vào giấc ngủ.

Quản lý stress, căng thẳng

Cố gắng giải quyết dứt điểm những lo lắng hoặc băn khoăn của bạn trước khi đi ngủ. Hoặc ghi chú lại các vấn đề còn tồn đọng vào giấy, để ngày mai giải quyết. Tránh mang công việc, cãi vã, muộn phiền… lên giường ngủ.

Như vậy, câu trả lời cho câu hỏi: Bệnh mất ngủ có chữa được không là “Có”. Nếu bạn bị mất ngủ cấp tính, áp dụng các biện pháp cải thiện như trên sẽ nhanh chóng có lại giấc ngủ ngon và sâu hơn. Tuy nhiên, nếu mất ngủ đã bước sang giai đoạn mạn tính, cần chữa trị theo phác đồ, người bệnh nên kiên nhẫn mới đem lại kết quả khả quan.