Theo thống kê, có khoảng 1/3 số người mắc bệnh được điều trị ung thư có xuất hiện cơn đau. Đau đớn có thể làm người bệnh suy sụp một cách toàn diện. Do vậy, việc chăm sóc người bệnh giảm đau do ung thư thế nào là vấn đề được người nhà bệnh nhân rất quan tâm.
Nguyên nhân gây đau
Người bệnh ung thư cần được giảm đau ở tất cả các giai đoạn bệnh. Thông thường, một số bệnh nhân ở giai đoạn sớm thường ít gặp triệu chứng đau đau. Ở giai đoạn muộn hơn, trên 70% bệnh nhân bị các bệnh ung thư có biểu hiện đau đớn, tỷ lệ này ở giai đoạn cuối là hơn 90%. Việc giảm và cắt cơn đau là mong muốn của bệnh nhân, thân nhân cũng như mục đích của các bác sĩ. Với các bệnh nhân ung thư, mức độ đau đớn cũng tỷ lệ thuận với tiên lượng của bệnh.
Bệnh nhân ung thư thường gặp phải những cơn đau do nhiều nguyên nhân khác nhau
Đau trong ung thư có thể do:
- Khối ung thư chèn ép vào các tổ chức xung quanh khối u hoặc ở xa khi đã có di căn (75 – 80 %).
- Quá trình điều trị: mổ cắt bỏ khối u, điều trị bằng tia xạ, điều trị bằng hóa chất (15-19%).
- Các thủ thuật xét nghiệm chẩn đoán: lấy máu làm xét nghiệm, nội soi, sinh thiết…
- Đau không liên quan đến ung thư: đau ở một cơ quan hay một bộ phận cơ thể, vì lý do này nên bệnh nhân đi khám, tình cờ lại phát hiện ra ung thư ở một cơ quan hay bộ phận khác của cơ thể
Tham khảo: điều trị các bệnh ung thư
Hội chứng đau trong bệnh ung thư được phân ra ba loại: đau thực thể, đau các nội tạng và đau do căn nguyên thần kinh.
Chăm sóc người bệnh đau do ung thư thế nào?
Chăm sóc giảm đau cho người bệnh ung thư nên được bác sĩ và người nhà tiến hành theo các bước sau:
- Bác sĩ cần giải thích cho người bệnh và gia đình về nguyên nhân gây đau, qua đó, bệnh nhân nhận thức rõ hơn về điều trị và hợp tác với các bác sĩ, điều dưỡng một cách tốt nhất.
- Quan sát, hỏi và lắng nghe mô tả cơn đau của người bệnh, qua đó xác định vị trí đau, tính chất đau, hướng lan, thời gian xuất hiện và mức độ đau.
Bác sĩ cần quan sát, hỏi và lắng nghe mô tả cơn đau của người bệnh
- Khuyên người bệnh giảm bớt hoạt động hàng ngày bằng cách nghỉ ngơi, bất động, đối với đau ở chi có thể dùng nẹp mềm hoặc băng treo. Tuy nhiên, không nên để lâu ở một tư thế tránh gây loét.
- Động viên, tạo niềm hứng khởi cho bệnh nhân.
- Sử dụng các phương tiện giải trí khác nhau như: tivi, đài, báo… góp phần làm giảm suy tư, ưu phiền cho người bệnh…
- Dùng thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ. Đây là phương pháp chính có thể giảm đau cho 70 – 90% người bệnh ung thư. Thuốc giảm đau có thể được dùng theo: đường uống; đường tiêm; giờ; 3 bậc thang (Hướng dẫn của Tổ chức Y tế Thế giới); theo từng cá thể
- Theo dõi hiệu quả của thuốc giảm đau: mức độ giảm, thời gian tác dụng: thuốc giảm đau có thể gây viêm loét đường tiêu hóa, gây nôn ra máu, đại tiện phân đen, trong trường hợp nặng có thể gây hạ huyết áp, trụy mạch… Người bệnh không nên tự ý dùng thuốc giảm đau khi chưa có chỉ định của bác sĩ
Bác sĩ cũng có thể hướng dẫn gia đình, người thân bệnh nhân cách xoa bóp làm dịu một phần đau cho người bệnh.
Bác sĩ cũng có thể hướng dẫn gia đình, người thân bệnh nhân cách xoa bóp làm dịu một phần đau cho bệnh nhân (ảnh minh họa)
Phiếu chăm sóc bao gồm một số thông tin:
nên có phiếu ghi chăm sóc để thuận lợi cho theo dõi điều trị.trên đó có điền đầy đủ thông tin để bác sĩ tiện theo dõi
- Vị trí đau
- Thời gian kéo dài cơn đau
- Tính chất đau
- Số lần đau trong ngày, giờ
- Mức độ đau: nhẹ, trung bình, nặng…
- Tên thuốc giảm đau
- Thời gian dùng thuốc giảm đau
- Mức độ giảm đau của thuốc
- Khoảng thời gian tác dụng phụ của thuốc (theo giờ)
- Các tác dụng phụ của thuốc giảm đau (nếu có)
Lưu ý: Người nhà bệnh nhân cần báo cáo ngay cho bác sĩ nếu thấy các diễn biến bất thường.
Không chỉ là một đơn vị đi đầu trong tầm soát ung thư, Khoa Ung bướu Singapore – Bệnh viện Thu Cúc còn có thế mạnh trong điều trị ung thư ở tất cả các giai đoạn, đặc biệt là dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ, giảm đau cho bệnh nhân ung thư. Điểm nhấn làm nên sự khác biệt và khẳng định uy tín, chất lượng của Khoa Ung bướu là phác đồ điều trị chuẩn Singapore, đội ngũ điều dưỡng luôn thương yêu, chăm sóc bệnh nhân như người thân trong gia đình. Vì thế, việc chăm sóc giảm nhẹ không đơn thuần là cung cấp dịch vụ mà còn được thực hiện bởi sự tận tâm. Từ đó, giúp nâng cao chất lượng cuộc sống, giảm đau, để những ngày tháng cuối đời của bệnh nhân thoải mái, dễ chịu hơn.
Để đăng ký khám và điều trị ung thư tại Khoa ung bướu – Phòng khám chuyên gia Singapore, Bệnh viện Thu Cúc, vui lòng liên hệ: 0907 245 888.
Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.