Hở van động mạch phổi nhẹ là gì? Cách chẩn đoán, điều trị

Hở van động mạch phổi là bệnh lý van tim với nhiều mức độ khác nhau. Ở mức độ nhẹ, bệnh thường không gây nguy hiểm nhưng người bệnh không thể vì thế mà chủ quan. Vậy hở van động mạch phổi nhẹ là gì và cách chẩn đoán, điều trị như thế nào? Hãy cùng tim hiểu về bệnh lý van tim này qua bài viết sau đây nhé!

1. Thế nào là hở van động mạch phổi nhẹ?

1.1 Đôi nét về van động mạch phổi

Van động mạch phổi là van tim nằm giữa tâm thất phải và động mạch phổi. Van này giúp kiểm soát dòng máu được từ tim qua động mạch phổi, sau đó đi đến phổi nhịp nhàng theo từng chu kỳ co bóp của tim.

Nếu van động mạch phổi hoạt động bình thường, máu sẽ chảy theo một chiều từ tim đến phổi để lấy oxy và trao đổi chất. Sau đó, máu giàu oxy theo tĩnh mạch phổi trở về tim tạo thành một vòng tuần hoàn khép kín.

1.2 Hở van động mạch phổi là gì?

Là tình trạng van động mạch phổi không thể đóng chặt hoàn toàn, khiến một lượng máu từ động mạch phổi chảy người trở lại tâm thất phải thay vì được bơm thẳng lên phổi để trao đổi chất. 

1.3 Có những mức độ hở van động mạch phổi nào? Hở van động mạch phổi nhẹ là gì?

Hở van động mạch phổi được chia thành 4 mức độ: 

– Hở van động mạch phổi 1/4 – Nhẹ 

– Hở van động mạch phổi 2/4 – Trung bình

– Hở van động mạch phổi 3/4 – Nặng 

– Hở van động mạch phổi 4/4 – Rất nặng

Trong đó bệnh ở cấp độ đầu tiên là hở van động mạch phổi mức độ nhẹ nhất.

Ở mức độ nhẹ, van động mạch phổi chưa hở nhiều, vì thế chưa gây nhiều nguy hiểm cho người bệnh

2. Hở van động mạch phổi có nguy hiểm không?

Trong các loại hở van tim, hở van động mạch phổi thường ít gây nguy hiểm hơn so với hở van 2 lá và hở van động mạch chủ. Ở cấp độ nhẹ nhất, hở van động mạch phổi hầu như không gây triệu chứng cho người bệnh và thường không cần điều trị. Tuy nhiên, người bệnh cần theo dõi và thăm khám thường xuyên, dự phòng bệnh tiến triển nặng hơn.

Bởi nếu để van tim hở càng nhiều thì càng nguy hiểm cho người bệnh. Khi đó, máu không lên được phổi để lấy oxy, đồng nghĩa với việc không đủ máu giàu oxy nuôi cơ thể. Bạn sẽ cảm nhận rõ nét những triệu chứng của bệnh và những thay đổi về sức khỏe. 

Nếu không được phát hiện kịp thời, hở van động mạch phổi có thể dẫn tới suy tim, hình thành huyết khối, gây nhồi máu cơ tim, đột quỵ.

3. Các triệu chứng khi hở van động mạch phổi nhẹ

Như đã nói ở trên, hở van động mạch phổi mức độ nhẹ thường không có triệu chứng. Nhưng nếu để bệnh tiến triển, bệnh nhân có thể có các biểu hiện:

– Mệt mỏi, cơ thể nặng nề

– Khó thở do máu thiếu oxy, đặc biệt là khi gắng sức

– Tức ngực, nặng ngực, đau như có kim đâm

– Da tím tái

– Gan phì đại

– Phù bàn chân, mắt cá chân, trướng bụng…

4. Các nguyên nhân gây hở van động mạch phổi

Hở van nguyên phát thường do bẩm sinh, tức là các khiếm khuyết trong quá trình hình thành bào thai và thường được phát hiện khi bệnh nhân còn nhỏ. 

Trong khi đó, hở van thứ phát thường gặp ở người trưởng thành do các nguyên nhân sau:

– Tăng áp phổi thứ phát

– Viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn

– Sốt thấp khớp

– Phình động mạch phổi

– Hội chứng Carcinoid (khối u đường tiêu hóa)

– Hở van tim 2 lá

– Biến chứng sau điều trị các bệnh tim mạch như phẫu thuật tứ chứng Fallot, đặt ống thông tim…

Do vậy  những người từng phẫu thuật, nhiễm trùng van tim do viêm nội tâm mạc hay bị tăng huyết áp động mạch phổi…cần theo dõi sức khỏe của mình, đặc biệt là tình trạng tim mạch.

Sốt thấp khớp do liên cầu khuẩn beta tan huyết nhóm A là một trong những nguyên nhân gây hở van động mạch phổi

5. Chẩn đoán bệnh hở van động mạch phổi

Do các bệnh nhân bị hở van động mạch phổi ở mức độ nhẹ thường không có triệu chứng nên người bệnh chỉ có thể phát hiện ra bệnh nhờ việc chủ động thăm khám. 

Các phương pháp thường sử dụng trong chẩn đoán bệnh hở van động mạch phổi bao gồm:

– Siêu âm tim, siêu âm tim doppler: giúp phát hiện dễ dàng các trường hợp hở van

– Đo điện tâm đồ (ECG) có thể cho thấy dấu hiệu phì đại tâm thất phải

– Chụp X-quang ngực để kiểm tra mức độ giãn rộng của tâm thất phải – bằng chứng của tăng áp động mạch phổi

– Chụp cắt lớp vi tính đa dãy MSCT, chụp cộng hưởng từ MRI…có thể được sử dụng trong một số trường hợp cần thiết

6. Điều trị bệnh hở van động mạch phổi

Đối với các trường hợp hở van động mạch phổi mới chỉ ở cấp độ nhẹ, thay đổi lối sống là một trong những biện pháp được ưu tiên giúp cải thiện mức độ hở van và cải thiện tuần hoàn máu, từ đó ngăn ngừa bệnh tiến triển thành các cấp độ nặng hơn. 

Các phương pháp được các chuyên gia khuyến cáo là:

6.1 Xây dựng chế độ ăn uống khoa học

Dinh dưỡng có vai trò quan trọng quyết định đến hiệu quả điều trị bệnh tim mạch. Đặc biệt, với những bệnh nhân bị hở van động mạch phổi, chế độ dinh dưỡng hợp lý giúp cải thiện chất lượng máu, tăng khả năng lưu thông của dòng máu. Những lưu ý trong thực đơn của người mắc bệnh hở van động mạch phổi:

– Hạn chế ăn mặn, giảm muối trong khẩu phần ăn để tránh tăng gánh nặng cho tim.

– Ăn ít mỡ động vật, vì trong loại mỡ này có chứa nhiều chất béo có hại. Các loại thịt đỏ thịt lợn, thịt bò… có hàm lượng cao chất béo bão hòa, làm tăng nồng độ cholesterol trong máu

– Bổ sung cá trong khẩu phần ăn

– Tăng cường chất xơ bằng cách bổ sung các loại trái cây, rau quả tươi.

– Uống đủ nước, các chuyên gia khuyên bạn nên uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày.

Tăng cường chất xơ, bổ sung các loại rau củ quả tươi giúp giảm cholesterol xấu, cải thiện tuần hoàn máu hỗ trợ điều trị bệnh van tim

6.2 Sinh hoạt điều độ có ý nghĩa quan trọng với bệnh nhân hở van động mạch phổi nhẹ

– Ngủ đủ 6-8 tiếng mỗi ngày

– Tránh lo lắng, căng thẳng

– Tập thể dục thường xuyên với các bài tập vừa sức như đi bộ, ngồi thiền, yoga, đạp xe…

– Hạn chế sử dụng chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá, cà phê,…tránh làm tăng huyết áp, gây áp lực cho tim

Một số ít trường hợp bệnh nhân ở giai đoạn này vẫn có thể xuất hiện những triệu chứng nếu bệnh do các nguyên nhân bệnh lý gây ra. Khi đó, các biện pháp điều trị có thể được như sử dụng thuốc lợi tiểu, thuốc chẹn beta, thuốc ức chế men chuyển,… Các loại thuốc này chỉ sử dụng khi thực sự cần thiết và cần được chỉ định bởi các bác sĩ chuyên khoa tim mạch dựa trên quá trình thăm khám kỹ càng. Bệnh nhân không nên tự ý sử dụng hoặc thay đổi đơn thuốc để tránh những tác dụng phụ không mong muốn gây ảnh hưởng đến sức khỏe.

Hi vọng những thông tin trên đây đã giúp bạn hiểu hơn về bệnh hở van động mạch phổi để biết cách chế ngự bệnh ngay từ cấp độ nhẹ nhất, phòng ngừa những biến chứng do bệnh gây ra. Nếu có bất cứ thắc mắc nào cần giải đáp hoặc muốn đặt lịch khám, bệnh nhân vui lòng liên hệ để được tư vấn, hỗ trợ.

Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.