Tăng huyết áp kịch phát là một trong những bệnh tim mạch dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, đe dọa tính mạng như hôn mê, đột quỵ, suy tim, suy thận…Căn bệnh hình thành từ nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có sự chủ quan của người bệnh.
1. Tăng huyết áp kịch phát là bệnh gì?
Tăng huyết áp kịch phát là sự tăng cao đột ngột chỉ số đo huyết áp so với với bình thường, gây hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe và tính mạnh. Khi huyết áp kịch phát diễn ra, huyết áp tâm trương thường tăng cao hơn 120 mmHg, huyết áp tâm thu tăng cao hơn 180mmHg.Trông lúc huyết áp tăng cao bất thường, cơ thể xuất hiện một vài triệu chứng: hoa mắt, chóng mặt, đau đầu, khó thở, mệt mỏi, buồn nôn, nôn mửa…Bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu không được cấp cứu kịp thời như: phù phổi cấp, tai biến mạch máu não, suy tim, đau thắt ngực…Vì đây là một căn bệnh nguy hiểm nên chúng ta cần chủ động phòng tránh những cơn tăng huyết áp đột ngột.
Huyết áp tăng cao đột ngột là một căn bệnh nguy hiểm nên chúng ta cần chủ động phòng tránh
2. Nguyên nhân gây bệnh huyết áp tăng cao kịch phát
Một số yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng xảy ra huyết áp tăng cao kịch phát bao gồm:
- Hút thuốc lá
- Béo phì, thừa cân
- Lười vận động
- Stress, áp lực, căng thẳng làm kích thích thần kinh
- Uống nhiều rượu bia, đồ uống có cồn, chất kích thích, đồ nhiều caffein
- Ăn nhiều chất béo, mỡ động vật
- Ăn mặn, nhiều muối
- Chế độ dinh dưỡng không hợp lý, thiếu cân bằng
- Tuổi tác cao
- Bệnh lý liên quan như tiểu đường, rối loạn mỡ máu, rối loạn nhịp tim, xơ vữa động mạch…
Tăng huyết áp đôi khi không bộc lộ triệu chứng rõ ràng
3. Ai dễ mắc chứng huyết áp tăng kịch phát?
Từ những nguyên nhân gây bệnh nói trên, bác sĩ tiên lượng một số đối tượng dưới đây dễ bộc phát cơn tăng huyết áp cao đột ngột hơn bình thường. Bao gồm:
- Người không thăm khám sức khỏe định kỳ nên không phát hiện bản thân mình bị mắc bệnh huyết áp cao. Chỉ đến khi cơ thể xuất hiện triệu chứng huyết áp tăng kịch phát mới biết bệnh.
- Người cao tuổi và người trẻ tuổi nhưng bị thừa cân, béo phì, tiểu đường, tăng cholesterol máu…Nếu thuộc nhóm này chúng ta nên đo huyết áp định kỳ 3-4 lần/năm để theo dõi. Nếu hay có triệu chứng nhức đầu, hoa mắt, chóng mặt, rối loạn nhịp tim cũng nên đo huyết áp để phát hiện sớm bệnh.
- Người có bệnh huyết áp cao nhưng không điều trị theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ, không uống đủ thuốc, dừng thuốc đột ngột.
- Người có bệnh huyết áp cao, điều trị theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ nhưng thuốc hạ huyết áp không có tác dụng, không được điều chỉnh kịp thời.
- Người có sang chấn tinh thần đột ngột, thời tiết thay đổi đột ngột.
- Do bệnh lý u thượng thận gây hội chứng Crohn, hẹp động mạch thận, hội chứng Pheocromocytoma…
Một số trường hợp tăng huyết áp cao kịch phát không phát hiện ra nguyên nhân hoặc không được chẩn đoán đúng dễ để lại biến chứng khó lường.
4. Triệu chứng thường gặp khi huyết áp tăng kịch phát
Tăng huyết áp đôi khi không bộc lộ triệu chứng rõ ràng. Nhiều khi huyết áp tăng cao đột ngột mà không có dấu hiệu cảnh báo trước.Một số trường hợp trước khi xảy ra cơn tăng huyết áp cao kịch phát hay gặp triệu chứng đau đầu, ù tai, hoa mắt, chóng mặt, mất ngủ, đi đứng loạng choạng, đau ngực, khó thở, mờ mắt…Khi huyết áp tăng cao đột ngột thì bệnh nhân có thể gặp cảm giác:
- Đau thắt ngực
- Đau vùng tim
- Giảm thị lực
- Khó thở, thở gấp
- Mặt đỏ bừng
- Nôn ói
- Tim đập nhanh, hồi hộp
Tùy tình trạng bệnh mà mỗi người có những biểu hiện khác nhau. Tuy nhiên, biến chứng căn bệnh này rất nguy hiểm nếu không được kịp thời phát hiện và cấp cứu đúng cách.
Thường xuyên thăm khám sức khỏe định kỳ giúp chúng ta chủ động phát hiện bệnh và điều trị hiệu quả.
5. Tăng huyết áp kịch phát có phải bệnh nguy hiểm không?
Đây là một căn bệnh nguy hiểm, có thể để lại nhiều biến chứng đáng lo ngại như:
5.1. Suy tim trái cấp tính:
Bệnh có thể xảy ra cả ở nhĩ trái và thất trái. Suy tim trái cấp tính do tăng huyết áp cao đột ngột có thể xảy ra cùng phù phổi cấp.
5.2. Vỡ mạch máu não:
Nếu xảy ra hiện tượng này, người bệnh có thể gặp nhiều rắc rối về hệ thần kinh như liệt một phần cơ thể, liệt cơ hầu họng gây khó nuốt, khó nói…
5.3. Tách hoặc phình thành động mạch chủ:
Bệnh xảy ra do xơ vữa lớp áo trong và giữa của động mạch chủ. Khi huyết áp tăng cao đột ngột có thể làm tăng áp lực thành động mạch, gây nứt vỡ lớp áo trong và giữa của thành động mạch chủ. Máu từ đó chảy vào khe nứt gây phình hoặc bóc tách thành động mạch chủ.
5.4. Mù mắt do tăng huyết áp kịch phát:
Tình trạng mất thị lực xảy ra do xuất huyết nặng ở đáy mắt, vỡ động mạch trung tâm võng mạc khi huyết áp tăng quá cao.
5.5. Suy thận cấp:
Đây cũng là một biến chứng khi bệnh tăng huyết áp kịch phát diễn ra.
5.6. Hôn mê do tăng huyết áp kịch phát:
Huyết áp tăng cao đột ngột có thể làm người bệnh hôn mê, dẫn đến nguy cơ tàn phế, sống thực vật, thậm chí tử vong.
Tất cả các biến chứng do huyết áp tăng cao và đột ngột đều rất nguy hiểm, tổn hại đến sức khỏe cơ thể. Vì vậy chúng ta nên thăm khám sớm khi có dấu hiệu bất thường hoặc triệu chứng nghi ngờ tăng huyết áp. Cùng với đó là khám sức khỏe định kỳ và tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ để phòng và điều trị bệnh hiệu quả.
6. Cách đề phòng huyết áp cao kịch phát xảy ra
Tuy là một căn bệnh khá nguy hiểm, song mỗi chúng ta đều có thể chủ động bảo vệ bản thân bằng cách đơn giản như sau:
- Duy trì cân nặng hợp lý, tránh tăng cân, béo phì. Nếu không may cân nặng của chúng ta vượt quá so với khuyến cáo thì nên áp dụng các biện pháp giảm cân khoa học.
- Duy trì dinh dưỡng hợp lý, ăn uống lành mạnh, nhiều chất xơ, hoa quả, hạn chế đạm, thịt đỏ, mỡ động vật, đồ nhiều đường, chế biến sẵn…
- Duy trì thói quen ăn nhạt, ít dầu mỡ.
- Duy trì thói quen tập thể dục, tham gia các hoạt động ngoài trời.
- Hạn chế sử dụng rượu bia, thuốc lá, chất kích thích, đồ uống có cồn, cafein…
- Duy trì công việc hợp lý, nghỉ ngơi điều độ. Không nên làm việc quá sức dẫn đến căng thẳng, stress, gây áp lực đến hệ thần kinh.
- Thăm khám sức khỏe định kỳ nhằm sớm phát hiện ra các vấn đề về sức khỏe như huyết áp cao, tăng mỡ máu, xơ vữa động mạch…
- Nếu không may mắc bệnh cần tuân thủ theo đúng phác đồ điều trị của bác sĩ chuyên môn.
Trên đây là một vài thông tin cơ bản về bệnh huyết áp tăng kịch phát cũng như nguy cơ của bệnh đối với sức khỏe mỗi người. Chúng ta nên chủ động phòng bệnh từ khi còn trẻ để tránh lúc tuổi cao, sức yếu cơ thể lại phải đối mặt với nhiều mối hiểm nguy phức tạp hơn.
Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.